Bản chất và vai trò của giấc mơ vẫn là điều bí ẩn đối với nhiều người. Tuy nhiên, qua công trình nghiên cứu của mình, các nhà khoa học Antonio Zadra và Robert Stickgold đã đưa ra những luận điểm thuyết phục rằng giấc mơ có liên quan mật thiết đến hoạt động xử lý thông tin và củng cố trí nhớ.
Cụ thể, Zadra và Stickgold đề xuất mô hình nhận thức lý giải cơ chế xử lý thông tin diễn ra trong não bộ khi con người đang mơ.
Theo đó, não bộ vô thức kết hợp các mảnh thông tin, ký ức và cảm xúc lại với nhau để tạo thành các giấc mơ. Quá trình này giúp củng cố trí nhớ, đặc biệt là trí nhớ cảm xúc, đồng thời giải tỏa căng thẳng tích tụ.
Với những luận điểm khoa học và bằng chứng thực nghiệm vững chắc, công trình của Zadra và Stickgold đã góp phần quan trọng trong việc tìm hiểu bản chất cũng như vai trò của giấc mơ đối với con người.
Antonio Zadra – nhà nghiên cứu giấc mơ hàng đầu
Antonio Zadra (sinh năm 1967) là giáo sư tâm lý học đến từ Đại học Montreal, Canada. Ông chuyên nghiên cứu sâu về giấc mơ và những ảnh hưởng của nó đối với con người.
Trong hơn 15 năm theo đuổi đề tài này, TS. Zadra đã công bố hàng loạt công trình nghiên cứu quan trọng, cung cấp những hiểu biết sâu sắc hơn về thế giới giấc mơ.
Các lý thuyết của ông được xây dựng trên nền tảng phân tích khoa học, thống kê và thực nghiệm chặt chẽ. Điều này khiến chúng trở nên thuyết phục, giúp giải mã phần nào bản chất của hiện tượng giấc mơ.
Robert Stickgold – nhà nghiên cứu não bộ và giấc ngủ
Robert Stickgold (sinh năm 1953) là giáo sư danh dự về tâm thần học lâm sàng tại trường Y Harvard (Mỹ). Ông được biết đến rộng rãi với công trình nghiên cứu sâu sắc về giấc ngủ, giấc mơ và hoạt động não bộ.
Cụ thể, GS. Stickgold chỉ ra rằng não bộ vẫn hoạt động rất mạnh trong lúc ngủ, đặc biệt là giai đoạn REM. Đây chính là lúc các giấc mơ xuất hiện, phản ánh quá trình xử lý và củng cố thông tin.
Như vậy, có thể thấy Antonio Zadra và Robert Stickgold là hai nhà khoa học hàng đầu trong lĩnh vực nghiên cứu về não bộ, giấc ngủ và giấc mơ. Họ đã có những đóng góp đột phá giúp làm sáng tỏ phần nào bản chất của cơn mơ.
Lý thuyết xử lý thông tin trong giấc mơ
Dựa trên cơ sở nghiên cứu não bộ và giấc ngủ, Antonio Zadra và Robert Stickgold đưa ra mô hình giải thích cơ chế hoạt động của giấc mơ.
Theo đó, não bộ con người vẫn tiếp tục hoạt động mạnh mẽ trong giai đoạn REM để xử lý và củng cố các thông tin, ký ức đã được lưu trữ từ trước. Chính quá trình này tạo nên các giấc mơ.
Giấc mơ và quá trình xử lý thông tin
Cụ thể, giấc mơ có các chức năng sau:
- Giúp củng cố trí nhớ, đặc biệt là trí nhớ cảm xúc
- Kết hợp và xử lý các ký ức, thông tin đã được lưu trữ
- Phản ánh quá trình học hỏi, tổng hợp kiến thức của não bộ
Như vậy, có thể coi giấc mơ giống như quá trình luyện tập và huấn luyện não bộ vậy.
Thành phần của giấc mơ
Khi bước vào giai đoạn REM, não bộ sẽ kích hoạt và ghép nối ngẫu nhiên các thành phần để tạo thành giấc mơ, bao gồm:
- Các mảnh ký ức, hình ảnh, âm thanh
- Cảm xúc, tâm trạng
- Những xung đột chưa giải quyết
Chính sự kết hợp ngẫu nhiên đó tạo nên các giấc mơ kỳ lạ, đôi khi không mạch lạc và khó hiểu đối với chúng ta.
Ngoài ra, giấc mơ còn phản ánh cảm xúc, tâm trạng của con người. Do đó chúng có thể được dùng như một liệu pháp tự nhiên để giải tỏa stress và căng thẳng.
Mô hình nhận thức về giấc mơ
Dựa trên các nghiên cứu não bộ, Antonio Zadra và Robert Stickgold đã đề xuất mô hình nhận thức giải thích cơ chế xử lý thông tin diễn ra trong giấc mơ.
Đề xuất quá trình xử lý thông tin
Theo mô hình nhận thức:
- Não bộ hoạt động mạnh trong giai đoạn REM (giai đoạn xuất hiện giấc mơ)
- Não bộ kết hợp ngẫu nhiên các ký ức, cảm xúc và xung đột chưa giải quyết để tạo thành giấc mơ
Đây chính là quá trình xử lý thông tin, giúp củng cố trí nhớ và giải tỏa căng thẳng.
Giải thích chức năng của giấc mơ
Theo đó, các chức năng chính của giấc mơ là:
- Củng cố trí nhớ, nhất là trí nhớ cảm xúc
- Xử lý, sắp xếp lại các thông tin và ký ức
- Giải tỏa căng thẳng tích tụ
- Phản ánh tâm trạng, cảm xúc
Ý nghĩa và ứng dụng
Những phát hiện trên mở ra những ứng dụng thiết thực của giấc mơ:
Giấc mơ – Liệu pháp ban đêm tự nhiên
Giấc mơ giúp não bộ “tự dọn rác”, giải tỏa căng thẳng nên có thể được xem là một liệu pháp tự nhiên, không tốn kém.
Giấc mơ phản ánh tâm trạng
Nội dung và “màu sắc” của giấc mơ phản ánh tâm trạng và mức độ căng thẳng mà con người đang trải qua. Do đó có thể dùng giấc mơ để đánh giá sức khỏe tinh thần.
Như vậy, việc phân tích nội dung của giấc mơ có thể cung cấp những hiểu biết sâu sắc về bản thân, từ đó có những điều chỉnh cần thiết lên tâm trạng và cảm xúc cho phù hợp.
Kết luận
Như vậy, thông qua lý thuyết xử lý thông tin, Antonio Zadra và Robert Stickgold đã cung cấp một cách giải thích khoa học cho vai trò và cơ chế hoạt động của giấc mơ. Đây có thể coi là bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về thế giới kỳ diệu mang tên “giấc mơ”.
Hi vọng rằng các nghiên cứu tiếp theo sẽ làm rõ thêm những điều còn mơ hồ xung quanh hiện tượng này.
