Jayne Gackenbach được biết đến như một trong những nhà nghiên cứu tiên phong về ảnh hưởng của trò chơi điện tử (video game) đối với giấc mơ và tiềm thức con người.
Bà chuyên nghiên cứu hiện tượng giấc mơ liên quan đến game, hay còn gọi là “giấc mơ game” (game dream). Những nghiên cứu của Gackenbach đã phá vỡ nhiều quan niệm cũ và cho thấy game có thể tác động sâu sắc đến tâm lý và vô thức con người.
Tiểu sử và quá trình công tác
Jayne Gackenbach sinh năm 1946 tại Mỹ. Bà có bằng cử nhân tâm lý học tại Đại học Alberta, Canada và bằng tiến sĩ tâm lý học tại Đại học Saskatchewan, Canada.
Từ năm 1986 đến nay, Jayne Gackenbach là giáo sư tâm lý học tại Đại học Grant MacEwan, Canada. Ngoài ra bà còn là phó giáo sư thỉnh giảng tại một số đại học khác.
Trong suốt sự nghiệp, Gackenbach đã công bố hơn 100 nghiên cứu về các khía cạnh tâm lý liên quan tới giấc mơ, trò chơi và thực tế ảo.
Nghiên cứu về giấc mơ video game
Khái niệm giấc mơ video game
Theo Jayne Gackenbach, giấc mơ video game (game dream) là những giấc mơ có chủ đề, hình ảnh, cốt truyện hoặc nhân vật liên quan tới trò chơi điện tử. Những người chơi game thường xuyên thì rất dễ gặp các giấc mơ game.
Giấc mơ video game và tính sáng tạo
Các nghiên cứu của Gackenbach cho thấy những người chơi game thường xuyên có xu hướng sáng tạo và linh hoạt hơn những người ít chơi hoặc không chơi game. Giấc mơ video game có thể khuyến khích não bộ suy nghĩ theo nhiều hướng khác nhau, từ đó kích thích khả năng sáng tạo.
Giấc mơ video game và thực tại ảo
Qua các giấc mơ liên quan đến game, não bộ đã quen với việc xử lý thông tin từ những môi trường ảo không thực. Điều này có thể giúp chúng ta thích nghi tốt hơn với các công nghệ thực tế ảo và thực tế tăng cường.
Giấc mơ lucid và giấc mơ video game
Mối liên hệ giữa giấc mơ lucid và giấc mơ video game
Nhiều người chơi game đã báo cáo họ có được những giấc mơ lucid (giấc mơ mà trong đó họ biết mình đang mơ) khi họ chiến đấu hoặc tham gia vào các hoạt động trong trò chơi. Điều này cho thấy có mối liên hệ mật thiết giữa giấc mơ lucid và giấc mơ game.
Ảnh hưởng của thực tế ảo đối với giấc mơ
Khi người chơi tương tác với các thiết bị thực tế ảo, não bộ đã quen với trạng thái “lơ lửng giữa thực tế và ảo tưởng”. Điều này có thể góp phần thúc đẩy sự xuất hiện của các giấc mơ lucid.
Tác động của giấc mơ video game đối với giấc mơ thông thường
Giấc mơ video game có thể xâm nhập và chi phối cả những giấc mơ không liên quan đến game. Những hình ảnh, âm thanh và cảm giác trong game có thể hiện lên ngay cả trong giấc ngủ bình thường.
Tác động xã hội của giấc mơ video game
Giấc mơ video game và thói quen chơi game
Thời gian chơi game càng lâu thì càng có xác suất cao gặp phải giấc mơ video game. Những người nghiện game thường có xu hướng giấc mơ mang nặng chủ đề game hơn so với những người chơi bình thường.
Giấc mơ video game và môi trường xã hội
Giấc mơ game cũng phản ánh được các chuẩn mực và quy tắc xã hội. Chẳng hạn những người chơi được gia đình, bạn bè ủng hộ thì ít gặp những giấc mơ tiêu cực về game hơn.
Những nghiên cứu tiếp theo về giấc mơ video game
Triển vọng nghiên cứu giấc mơ video game
Giấc mơ video game vẫn còn là một lĩnh vực nghiên cứu mới mẻ, chưa được khai thác triệt để. Theo Gackenbach, đây sẽ là xu hướng nghiên cứu thu hút nhiều sự quan tâm trong tương lai, nhất là trong bối cảnh game và thực tế ảo phát triển vũ bão.
Giấc mơ video game – xu hướng tương lai
Giấc mơ video game không chỉ là hiện tượng thú vị mà còn có nhiều tiềm năng ứng dụng thiết thực. Các nghiên cứu sâu hơn có thể giúp hiểu rõ hơn bản chất và chức năng của giấc mơ, mối liên hệ giữa thực tế, ảo tưởng và tiềm thức.
Kết luận: Giấc mơ game là cánh cửa dẫn vào tiềm thức loài người
Nhờ có các công trình nghiên cứu của Jayne Gackenbach và các đồng nghiệp, chúng ta bắt đầu nhận ra giấc mơ game không đơn thuần chỉ là sản phẩm phụ của việc chơi game quá đà mà còn là cửa sổ để thấu hiểu sâu hơn tiềm thức và nội tâm con người. Đó chính là đóng góp nổi bật nhất của Gackenbach cho ngành tâm lý học và khoa học thần kinh hiện đại.
